Το σκαθάρι "χτύπησε" και τους φοίνικες της πλατείας του χωριού μας

Δυστυχώς, ο Κόκκινος Ρυγχωτός Κάνθαρος των φοινικοειδών ή αλλιώς το σκαθάρι των φοινίκων όπως έχει γίνει το τελευταίο διάστημα ευρέως γνωστό, χτύπησε τους δύο από τους τρεις φοίνικες της πλατείας του χωριού μας, με αποτέλεσμα να έχουν σχεδόν ξεραθεί.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια μάστιγα που έχει πλήξει τα φοινικοειδή σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και στο νησί μας που έχουν χαθεί μέχρι τώρα περισσότεροι από 1.000 φοίνικες, ιδιαίτερα εκεί που παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση. Στην περιοχή μας το σκαθάρι έκανε την εμφάνισή του πριν από περίπου 4 χρόνια, χωρίς ωστόσο να ληφθούν εγκαίρως τα αναγκαία προληπτικά ή και κατασταλτικά μέτρα.

Συνεπώς, παρακαλούμε τους αρμοδίους φορείς της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος & Πρασίνου του Δήμου Κεφαλλονιάς να ελέγξουν τους συγκεκριμένους φοίνικες και να μεριμνήσουν ώστε είτε να εφαρμοστεί κάποια από τις ενδεδειγμένες μεθόδους αντιμετώπισης του προβλήματος ή εφόσον η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη να απομακρυνθούν, πριν το σκαθάρι προσβάλει και τα υπόλοιπα φοινικοειδή του χωριού μας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Τι ακριβώς όμως είναι το Κόκκινο Ρυγχωτό Σκαθάρι;

Το Κόκκινο Ρυγχωτό Σκαθάρι είναι έντομο των τροπικών χωρών της Ν.Α. Ασίας με πρώτη επίσημη καταγραφή το 1891. Σε ευρωπαϊκό έδαφος εντοπίσθηκε στην Ισπανία το 1993, καθώς είχαν προηγηθεί εισαγωγές προσβεβλημένων φοινικοειδών από την Αίγυπτο. Ωστόσο, μόλις το 2007 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε οδηγία σύμφωνα με την οποία χαρακτηρίσθηκε ως έντομο καραντίνας. Μέχρι τότε είχε ήδη εξαπλωθεί σχεδόν σε ολόκληρη την ήπειρο και φυσικά στη χώρα μας, όπου για πρώτη φορά εντοπίσθηκε στη Χερσόνησο Ηρακλείου το Νοέμβριο του 2005. Η εκτίμηση ωστόσο είναι ότι εισήχθη στην Ελλάδα κατά την προολυμπιακή περίοδο με την εισαγωγή προσβεβλημένων φοινικοειδών στα πλαίσια καλλωπισμού δρόμων και αθλητικών εγκαταστάσεων.

Ο Rhynchophorus Ferrugineus ή Κόκκινος Ρυγχωτός Κάνθαρος των φοινικοειδών όπως είναι η επιστημονική του ονομασία, είναι ένα καφέ – κόκκινο σκαθάρι μεγέθους περίπου τριών εκατοστών που προσβάλλει όλα τα φοινικοειδή. Το θηλυκό σκαθάρι που έχει εξαιρετικές πτητικές δυνατότητες κάθεται στο στέμμα του φυτού και γεννά περισσότερα από 200 αυγά σε σχισμές, τυχόν πληγές του φοίνικα, ή ακόμη και στα πιο τρυφερά και καινούρια φύλλα.

Όταν τα αυγά ανοίξουν, οι προνύμφες εισέρχονται στο δέντρο και τα κλαδιά και τρέφονται από τους ιστούς τους. Ανοίγουν δε στοές που μπορεί να φτάσουν ως και μερικά μέτρα. Ακολούθως, οι προνύμφες φτιάχνουν κουκούλι με υλικά από το φοίνικα και μεταμορφώνονται σε σκαθάρι πετώντας προς ανεύρεση συντρόφου για ζευγάρωμα. Στο μεσοδιάστημα έχουν προκαλέσει τεράστιες ή/και μη αναστρέψιμες ζημιές στο δέντρο. Αρχικά τα νεότερα φύλλα αδυνατίζουν στη βάση τους και κάμπτονται προς τα κάτω. Στη συνέχεια τα συμπτώματα επεκτείνονται σταδιακά και στα υπόλοιπα φύλλα και όταν πλέον η προσβολή φτάσει στην καρδιά του δέντρου, αυτό ξεραίνεται.

Ποια τα μέτρα προστασίας;

Από τη στιγμή που θα διαπιστωθεί προσβολή, απαιτείται άμεση επέμβαση με χημικές ή βιολογικές μεθόδους. Ενδεικτικά αναφέρονται:

Εφαρμογή χημικών σκευασμάτων για ψεκασμούς κάλυψης σε φύλλα και στεφάνη, ριζοποτίσματος ή και έγχυσης στον κορμό σε σοβαρά προσβεβλημένους φοίνικες
Κοπή όλων των φύλλων και αφαίρεση του τμήματος της στεφάνης, αφήνοντας μόνο την καρδιά του φοίνικα, εφόσον βέβαια δεν έχει και αυτή προσβληθεί
Εφαρμογή βιολογικού σκευάσματος στην περιοχή γύρω από τη στεφάνη που προσβάλλει τις προνύμφες
Εφαρμογή μαζικής προσέλκυσης και παγίδευσης των αρσενικών σκαθαριών με ειδικές παγίδες φερομόνης για μείωση του πληθυσμού
Θεραπεία με τη χρήση συσκευής μικροκυμάτων που εξοντώνουν τις προνύμφες
Χρήση ηλεκτρικού ρεύματος απευθείας στον κορμό του φοίνικα με συσκευή ηλεκτροσόκ που ανέπτυξε ομάδα επιστημόνων του ΤΕΙ Κρήτης και για την οποία έχει κατατεθεί αίτηση στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας προκειμένου να κατοχυρωθεί δίπλωμα ευρεσιτεχνίας